Footballholics.gr Hall of Fame - Δεξιά χαφ-εξτρέμ
Στο σημερινό αφιέρωμα θα επεκτείνουμε τη σειρά Footballholics.gr Hall of Fame επιλέγοντας το καλύτερο δεξί χαφ-εξτρέμ για κάθε μία από τις προηγούμενες δεκαετίες, από το 1950 έως το 2020.
Η θέση του χαφ-εξτρέμ είναι, ίσως, αυτή που έχει υποστεί τις περισσότερες μεταβολές κατά τη διάρκεια της εξέλιξης του ποδοσφαίρου. Ο τρόπος που έπαιζαν οι παίκτες τις περασμένες δεκαετίες δεν έχει καμία σχέση με τον σημερινό. Ακόμη όμως και την ίδια χρονική περίοδο ο τρόπος της χρησιμοποίησης των πλάγιων παικτών μπορεί να αλλάζει τελείως από ομάδα σε ομάδα. Για να αποκωδικοποιήσουμε, λοιπόν, τη συγκεκριμένη θέση ας κατηγοριοποιήσουμε τους τρόπους με τους οποίους μπορεί να παιχτεί:
• Κλασικό εξτρέμ (Winger)
Ο αρχαιότερος τύπος εξτρέμ. Είναι ο τύπος των παικτών που έχουν σαν κύριο προσόν την ταχύτητα και την ικανότητα της ντρίμπλας στο 1vs1. Δίνουν πλάτος στην ομάδα τους και παίζουν κυρίως με overlap επάνω στη γραμμή του πλαγίου, από την πλευρά του καλού τους ποδιού. Κάνουν πολλές κινήσεις στον κενό χώρο χωρίς την μπάλα, ενώ όταν την έχουν στα πόδια συνηθίζουν τις κούρσες, αναζητούν, όπως είπαμε το 1vs1 και ολοκληρώνουν την ενέργειά τους κυρίως με σέντρα. Παράδειγμα τέτοιου παίκτη ήταν ο Κριστιάνο Ρονάλντο τα πρώτα του χρόνια στη Γιουνάιτεντ και ο Χοακίν, την εποχή της ακμής του.
• Πλάγιο χαφ (Wide midfielder)
Οι πλάγιοι χαφ μοιάζουν πολύ με τα κλασικά εξτρέμ με την κύρια διαφορά να είναι πως παρατάσσονται σε χαμηλότερα μέτρα του γηπέδου. Ως αποτέλεσμα έχουν αυξημένα αμυντικά καθήκοντα, ενώ μπορούν και να συγκλίνουν ελαφρώς και προς το κέντρο του γηπέδου, σαν ψευτο-οκτάρια. Τυπικά παραδείγματα πλάγιου χαφ είναι οι Μπέκαμ και Νέντβεντ.
• Ανάποδο εξτρέμ (Inverted winger)
Ομοίως με τα κλασικά εξτρέμ, τα ανάποδα εξτρέμ παίζουν στο πλάτος του γηπέδου και είναι γρήγοροι, με έφεση στην ντρίμπλα. Η διαφορά, όμως, είναι η τοποθέτησή τους στην πλευρά του "κακού" ποδιού τους. Έτσι ενώ επιδιώκουν το 1vs1 και τον κενό χώρο, ολοκληρώνουν την ενέργειά τους, όχι με κούρσα στη γραμμή και σέντρα, αλλά συγκλίνουν προς τα μέσα και σουτάρουν με το καλό τους πόδι ή ψάχνουν συνδυασμό με συμπαίκτες τους. Υποδείγματα ανάποδων εξτρέμ ήταν οι Ρόμπεν και Ριμπερί.
• Εσωτερικός επιθετικός (Inside forward)
Οι συγκεκριμένοι παίκτες παίζουν σαν δεύτεροι επιθετικοί, που ξεκινούν απλά την ενέργειά τους από το πλάι. Τοποθετούνται συνήθως στην πλευρά του αδύναμου ποδιού τους, όπως τα ανάποδα εξτρέμ, αλλά παίζουν κυρίως χωρίς την μπάλα, κινούμενοι στο δεύτερο δοκάρι και ψάχνοντας τα κενά που τους δημιουργεί το σέντερ φορ. Μεγαλύτερο παράδειγμα αυτού του τύπου είναι ο Κριστιάνο Ρονάλντο, την εποχή της ακμής του στη Ρεάλ.
• Εσωτερικός δημιουργός (Inside playmaker)
Παίζει κι αυτός με ανάποδο πόδι, αλλά σε μέτρα που βρίσκονται πιο πίσω από αυτά των κλασικών εξτρέμ, των ανάποδων εξτρέμ και των εσωτερικών επιθετικών και πιο μπροστά από αυτά των πλάγιων χαφ. Θέλει την μπάλα στα πόδια του, συγκλίνει εσωτερικά και ψάχνει τη δημιουργία με πάσες ή μπαλιές. Κλασικός τέτοιος ποδοσφαιριστής είναι τα τελευταία χρόνια ο Λιονέλ Μέσι ή εδώ στα δικά μας ο Κώστας Φορτούνης, όταν χρησιμοποιείται στα άκρα.
Τώρα που ξεκαθαρίστηκαν τα βασικά ας δούμε τους επιλεχθέντες για τις δεκαετίες που μας πέρασαν. Οι παίκτες που διαλέξαμε μπορούν να ανήκουν σε οποιαδήποτε από τις παραπάνω κατηγορίες, αρκεί να αγωνίζονται στο δεξί άκρο της επίθεσης. Φυσικά θα υπάρξουν και επιλαχόντες.
Εδώ μπορείτε να δείτε τα προηγούμενα αφιερώματα της σειράς
FOOTBALLHOLICS.GR HALL OF FAME
Δεξιά χαφ-εξτρέμ
1951-1960
Σερ Στάνλεϊ Μάθιους
Ο Άγγλος αποτέλεσε έναν πραγματικό θρύλο της εποχής του. Όπως συνηθιζόταν τότε, έπαιζε ως κλασικό εξτρέμ, ήταν ταχύτατος και θεωρούνταν μάγος της ντρίμπλας. Είναι έως και σήμερα ο μοναδικός ποδοσφαιριστής που χρίστηκε Ιππότης, όντας ακόμη εν ενεργεία, ενώ κέρδισε την πρώτη Χρυσή Μπάλα της ιστορίας στα 41(!) του χρόνια, το 1956.
1961-1970
Τζορτζ Μπεστ
Ο 5ος Beatle. Ο πρώτος σούπερ σταρ στα χρονικά του ποδοσφαίρου. Ο Μπεστ ήταν ένα εξωπραγματικό ταλέντο της εποχής του. Κάτοχος της μέγιστης δυνατής τεχνικής, ένας από τους καλύτερους ντριμπλέρ όλων των εποχών, με μεγάλη φαντασία, ανεπτυγμένο ένστικτο σκοραρίσματος και ηγετική προσωπικότητα. Είχε όλα τα προσόντα να θεωρηθεί ο καλύτερος όλων των εποχών. Δεν το έκανε κι η ευθύνη ήταν δική του και μόνο. Η αγάπη του για το αλκοόλ αποδείχτηκε μεγαλύτερη από αυτή για το ποδόσφαιρο. Έτσι η καριέρα του πήρε νωρίς την κατηφόρα και ολοκληρώθηκε πρόωρα.
Πρόλαβε όμως και στα καλά του χρόνια μας έδωσε στιγμιότυπα που μας εξάπτουν ακόμη και σήμερα. Κορωνίδα της καριέρας του αποτελεί το 1968, οπότε και οδήγησε τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ στο πρώτο Κύπελλο Πρωταθλητριών στην ιστορία των αγγλικών ομάδων, ισοπεδώνοντας όλα τα μεγαθήρια που βρήκε μπροστά του, κερδίζοντας έτσι και τη Χρυσή Μπάλα της συγκεκριμένης χρονιάς.
1971-1980
Κέβιν Κίγκαν
Ο Κίγκαν ξεκίνησε την καριέρα του σαν κλασικός εξτρέμ, μέχρι που ο θρυλικός προπονητής της Λίβερπουλ, Μπιλ Σάνκλι, είχε την έμπνευση να τον τοποθετήσει δεύτερο επιθετικό. Ο νεαρός, τότε, Άγγλος ανταποκρίθηκε περίφημα και τα γκολ άρχισαν να έρχονται βροχή. Ικανότατος σκόρερ και ντριμπλέρ, έγραψε ιστορία με τα κόκκινα, κατέκτησε το Κύπελλο Πρωταθλητριών του 1977 και το όνομά του έγινε σύνθημα στο Kop. Το ίδιο καλοκαίρι μετακινήθηκε στο Αμβούργο, σπάζοντας το ρεκόρ μεταγραφής, το οποίο και οδήγησε ένα χρόνο μετά στο πρώτο του πρωτάθλημα, μετά από 19 έτη. Κατά τη διάρκεια, μάλιστα, της παραμονής του στη Γερμανία κέρδισε δύο συνεχόμενες χρονιές τη Χρυσή Μπάλα.
1981-1990
Σερ Κένι Νταλγκλίς
Ο Σκοτσέζος αποτέλεσε τον αντικαταστάτη του Κίγκαν, όταν ο τελευταίος άφησε το Άνφιλντ. Και κατάφερε να μπει στα παπούτσια του προκατόχου του και να κάνει τους οπαδούς των "Κόκκινων" να τον ξεχάσουν.
Όπως ο Κίγκαν, έτσι και ο Νταλγκλίς έπαιζε τη θέση σαν εσωτερικός επιθετικός. Ήταν εξίσου καλός σκόρερ και ενώ υστερούσε σωματικά, εξισορροπούσε αυτό το μειονέκτημα με την κινητικότητά του, όντας πιο "ανακατωσούρας". Η συνεργασία του στην επιθετική γραμμή με τον Ίαν Ρας έγραψε ιστορία και δίκαια θεωρείται ένας από τους θρύλους του συλλόγου.
1991-2000
Ντέιβιντ Μπέκαμ
Ο σούπερ σταρ της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και της εθνικής Αγγλίας. Το καλύτερο δεξί πόδι της εποχής του. Σίγουρα οι απευθείας εκτελέσεις φάουλ και οι μακρινές μπαλιές ακριβείας ήταν το σήμα κατατεθέν του, αλλά το ρεπερτόριό του δεν τελείωνε εκεί. Παίζοντας τη θέση σαν πλάγιος χαφ, μάτωνε τη φανέλα καταπίνοντας ατελείωτα χιλιόμετρα, αποτελούσε τον κύριο δημιουργικό πόλο της ομάδας του και ήταν αυτός που ζητούσε μπάλα, αναλαμβάνοντας την ευθύνη, όταν αυτή "έκαιγε".
Το σταριλίκι του είχε σίγουρα επίπτωση στις επιδόσεις του, αλλά αυτό έγινε αργότερα, στις τελευταίες του χρονιές σαν "Κόκκινος Διάβολος" και στη Ρεάλ. Αυτό θάμπωσε την αγωνιστική του εικόνα, με αποτέλεσμα οι περισσότεροι να ξεχνούν το πρώτο μισό της καριέρας του και να τον θεωρούν υπερεκτιμημένο. Όμως δεν ήταν υπερεκτιμημένος. Ήταν παικταράς, ένας από τους καλύτερους της εποχής του. Ένας πραγματικός game changer.
2001-2010
Χοακίν
Η αλήθεια είναι πως τη συγκεκριμένη δεκαετία υπήρχε μια σχετική γύμνια παικτών παγκόσμιας κλάσης στη συγκεκριμένη θέση. Ο Μέσι κι οι Κριστιάνο και Ριμπερί, που έπαιζαν ακόμη δεξιά, είχαν τα καλύτερά τους χρόνια την επόμενη δεκαετία, ενώ οι Καμορανέζι, Λιούμπεργκ, Τζο Κόουλ ήταν μεν καλοί παίκτες, αλλά όχι και για Hall of Fame ενδεκάδα. Κατόπιν πολλής σκέψης αποφασίσαμε να επιλέξουμε το Χοακίν.
Ο Ισπανός δεν κατάφερε να κάνει την καριέρα που μπορούσε βάσει ταλέντου, αλλά ήταν πάντα χρήσιμος για τις ομάδες του και έδινε το απρόβλεπτο στοιχείο που είναι τόσο σπάνιο στο ποδόσφαιρο. Έπαιζε σαν κλασικό εξτρέμ και είχε σαν όπλα του την ταχύτητα, την τεχνική και την απίστευτη ικανότητα στην ντρίμπλα. Όσοι είδαμε το Euro 2004 μπορούμε να θυμηθούμε τα προβλήματα που δημιούργησε στην πτέρυγά του εναντίον της εθνικής μας, όπου οι διεθνείς μας δεν κατάφεραν ποτέ να τον περιορίσουν.
2011-2020
Λιονέλ Μέσι
Ο ένας. Ο καλύτερος, ίσως, ποδοσφαιριστής όλων των εποχών, με μόνο τους Πελέ, Μαραντόνα, Κρόιφ να μπορούν να συγκριθούν μαζί του.
Ο Αργεντίνος έπαιζε ταυτόχρονα τη θέση σαν ανάποδο εξτρέμ, εσωτερικός επιθετικός και εσωτερικός δημιουργός. Αποτέλεσε τον καλύτερο σκόρερ της εποχής του και ταυτόχρονα ήταν ο κορυφαίος σε μια σειρά στατιστικών όπως οι ασίστ, η δημιουργία μεγάλων ευκαιριών, οι key passes, οι επιτυχημένες πάσες στο τελευταίο τρίτο του γηπέδου, οι επιτυχημένες πάσες μέσα στην αντίπαλη μεγάλη περιοχή, οι επιτυχημένες κάθετες πάσες (through balls) και φυσικά οι ντρίμπλες.
Σαν κερασάκι στην τούρτα ας αναφέρουμε πως βρίσκεται στην έκτη θέση του πίνακα των γκολ με απευθείας εκτέλεση φάουλ όλων των εποχών.
Έχουμε ένα σύνολο αριθμών, που αν τους περνούσαμε σε έναν υπολογιστή με τεχνητή νοημοσύνη, θα μας έβγαζε σφάλμα. Γιατί αυτό δεν είναι φυσιολογικό. Δεν είναι αριθμοί ενός μόνο παίκτη, αλλά τριών παικτών μαζί. Θα μπορούσαμε να πούμε πως ο Μέσι αποτελεί ένα μεταφυσικό συνδυασμό των Κριστιάνο, Ντε Μπρόινε και Νεϊμάρ μέσα σε ένα μόνο σώμα.
Γιώργος Παυλίδης