Η ανάλυση των analytics

 

Στο σύγχρονο ποδόσφαιρο βλέπουμε όλο και περισσότερες νέες μετρήσεις για τα τεκταινόμενα εντός των αγωνιστικών χώρων, που προσπαθούν να εξηγήσουν πράγματα που μέχρι πρότινος δεν καταλαβαίναμε. Οι ίδιοι οι σύλλογοι έχουν πάρει αυτά τα δεδομένα πολύ σοβαρά, τόσο σοβαρά που έχουν ιδρύσει ολόκληρα τμήματα data analytics, με τα στελέχη τους να έχουν αποκλειστική ενασχόληση τη διενέργεια και την ανάλυση αυτών των μετρήσεων.

Τι είναι όμως όλα αυτά τα περίεργα αρχικά που εμφανίζονται συνεχώς μπροστά μας και ποια ακριβώς δουλειά κάνει η κάθε μέτρηση; Ας τα δούμε λίγο καλύτερα.

xGoals (xG): Τα expected Goals ή προσδοκώμενα γκολ υπολογίζουν την αξία των τελικών μιας ομάδας. Ο αλγόριθμος, που δίνει το αποτέλεσμα, έχει αναλύσει εκατοντάδες χιλιάδες φάσεις σαν την εξεταζόμενη και υπολογίζει την πιθανότητα της τελικής ενέργειας να καταλήξει στα δίχτυα. Στην περίπτωση δηλαδή που η τελική έχει 20% πιθανότητες επιτυχίας, τότε πιστώνεται σαν 0.2 xGoals στον επιτιθέμενο. Καταλαβαίνουμε λοιπόν πως ο μέγιστος αριθμός που μπορεί να δείξει η μέτρηση για την κάθε τελική ξεχωριστά, είναι το 1. Το άθροισμα των xGoals μιας ομάδας μας δείχνει τον αριθμό των τερμάτων που θα έπρεπε, βάσει πιθανοτήτων, να πετύχει κατά τη διάρκεια του αγώνα. Αν για παράδειγμα είχε συνολικά τρεις ευκαιρίες αξίας 0.2, 0.3 και 0.6 xG αντίστοιχα, τότε θα "έπρεπε" να έχει πετύχει συνολικά 1.1 γκολ.

Η συγκεκριμένη μέτρηση έχει την ίδια εφαρμογή και τους ποδοσφαιριστές. Εάν δηλαδή ο Λεβαντόφσκι κάνει κατά τη διάρκεια του αγώνα δύο τελικές, που βαθμολογούνται με 0.4 και 0.6 xG, τότε υπολογίζουμε πως θα έπρεπε να έχει σκοράρει μία φορά συνολικά. Στην περίπτωση που σκοράρει δύο γκολ ή περισσότερα, τότε έχει κάνει overperformance, κοινώς "σουτάρει με τα τσαρούχια και μπαίνει". Αν αντιθέτως δε σκοράρει, τότε έχει κάνει underperformance, δηλαδή θα λοιδωρηθεί σαν "χασογκόλης". Σε βάθος χρόνου τα xG των ποδοσφαιριστών συμπίπτουν με τα τέρματα που έχουν πετύχει.

xAssists (xA): Οι προσδοκώμενες ασίστ μετρούν αντίστοιχα την αξία των ασίστ, αναλογικά με την αξία της τελικής. Σε μια φάση δηλαδή που πραγματοποιεί τελική π.χ. ο Σαλάχ, αξίας 0,3 xG και την πάσα την έδωσε ο Μανέ, τότε πιστώνονται στο Σενεγαλέζο 0,3 xA.

Non-Penalty expected Goals (NPxG): Η μετάφραση τα λέει όλα. Είναι τα xG ενός παίκτη ή μια ομάδας, χωρίς να υπολογίζονται οι εκτελέσεις πέναλτυ, οι οποίες αξίζουν μ.ο. 0.75 xG η κάθε μία, καθώς η πιθανότητα να εκτελεστεί επιτυχημένα ένα πέναλτυ είναι 75%.

xGoalChain (xGC): Αναφέρεται στους ποδοσφαιριστές και υπολογίζει την αξία σε xG της τελικής ενέργειας για κάθε κατοχή στην οποία συμμετέχει ο παίκτης που αναλύουμε.

xGoals on Target (xGoT): Αυτή η μέτρηση αφορά τον τερματοφύλακα και υπολογίζει τις πιθανότητες ενός σουτ να μπει γκολ, μόνο εάν κατευθύνεται εντός εστίας και χωρίς να υπολογίζεται το αρχικό xG της συγκεκριμένης τελικής. Όταν δηλαδή ο Κέιν σουτάρει απ’ το κέντρο, τότε το σουτ του αξίζει κάτω από 0,01 xG, καθώς από αυτό το σημείο δεν μπαίνει ούτε ένα στα εκατό. Αν όμως η μπάλα πάει στο "γάμα"; Τότε ο τερματοφύλακας έχει πολύ λίγες πιθανότητες να αποκρούσει, για παράδειγμα 15%, άρα το σουτ έχει αξία 0.85 xGoT. Οπότε βλέπουμε πως μια τελική μπορεί να έχει πολύ μεγάλη απόκλιση ανάμεσα στα xG και τα xGoT, καθώς είναι δύο διαφορετικές και ανεξάρτητες μετρήσεις.

Key Passes (KP): Ή αλλιώς πάσες-κλειδιά. Αναφέρονται στην τελική πάσα πριν το σουτ, που θεωρείται μεγάλη ευκαιρία. Αναλόγως με την εταιρεία που διενεργεί τη μέτρηση, μεγάλη ευκαιρία θεωρείται αυτή που έχει ως αξία 0.3 με 0.4 xG.

Progressive Passes (PrgP): Και πάλι ο ορισμός της κάθε εταιρείας είναι διαφορετικός. Χονδρικά μπορούμε να πούμε πως Progressive Pass ή προωθημένη πάσα θεωρείται αυτή που ο πασέρ και ο αποδέκτης της μπάλας βρίσκονται στο αντίπαλο μισό του γηπέδου και είτε η μπάλα προωθείται δέκα γυάρδες πιο κοντά στην αντίπαλη εστία, είτε στον αποδέκτη εντός της αντίπαλης μεγάλης περιοχής.

Progressive Carries (PrgC): Ως προωθητική μεταφορά μπάλας ορίζεται η κατοχή της μπάλας από έναν παίκτη στο αντίπαλο μισό του γηπέδου, που τη μεταφέρει τουλάχιστον πέντε μέτρα πιο κοντά στην αντίπαλη εστία.

Passes per Defensive Action (PpDA): Η συγκεκριμένη μέτρηση μας δίνει τον αριθμό των πασών μιας ομάδας στο τελευταίο 60% του γηπέδου, δια τον αριθμό των αμυντικών παρεμβάσεων του αντιπάλου.

xThreat (xT): Η πιθανότητα μια ομάδας να σκοράρει με την ολοκήρωση των επόμενων πέντε πασών. Μακράν η πιο πολύπλοκη μέτρηση.

Γιώργος Παυλίδης